ประวัติด่านศุลกากรช่องเม็ก
ด่านศุลกากรช่องเม็กตั้งขึ้นตามกฎกระทรวงการคลังกำหนดท่าหรือที่ สนามบินศุลกากร ทางอนุมัติ ด่านพรมแดนและด่านศุลกากร (ฉบับที่ 2) ลงวันที่ 17 ตุลาคม 2555 ตั้งอยู่บนถนนหมายเลข 217 ตำบล ช่องเม็ก อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี ตรงข้ามกับด่านสากลวังเต่า เมืองโพนทอง แขวงจำปาสัก ของประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว)
เดิมมีเพียงด่านพรมแดนช่องเม็กเท่านั้น โดยอยู่ในความรับผิดชอบของด่านศุลกากรพิบูลมังสาหาร ซึ่งตั้งอยู่ที่ ตำบลพิบูล อำเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี ช่องเม็กเป็นชื่อช่องทางที่ชาวไทย และชาวลาวเดินทางไปมาหาสู่กันตั้งแต่ในอดีต โดยมีการนำของมาแลกเปลี่ยนซื้อขายกันเล็ก ๆ น้อย ๆ สินค้าส่วนใหญ่จะเป็นพืชผลทางการเกษตรและของป่าเท่านั้น
เนื่องจากการค้าชายแดนส่วนใหญ่ในสมัยนั้น การนำเข้า-ส่งออกจะใช้เรือเป็นพาหนะบรรทุกสินค้าล่องมาตามแม่น้ำโขง จากเมืองปากเซ แขวงจำปาสัก เข้ามาทางปากแม่น้ำมูลผ่านอำเภอโขงเจียมมาขึ้นฝั่งที่ด่านศุลกากรพิบูลมังสาหาร อำเภอพิบูลมังสาหาร สินค้าขาเข้าที่สำคัญ ได้แก่ ลูกเร่วตากแห้ง และของป่า สินค้าส่งออกที่สำคัญ ได้แก่ เกลือ และน้ำปลาบรรจุไห
อย่างไรก็ดีเส้นทางน้ำดังกล่าวมักจะประสบปัญหาในฤดูแล้งที่แม่น้ำมูลตื้นเขิน และมีเกาะ แก่ง กีดขวางทางสัญจร บางครั้งไม่สามารถใช้เส้นทางได้ ต่อมาการนำเข้า-ส่งออก จึงเริ่มเปลี่ยนมาใช้เส้นทางบกผ่านจุดผ่านแดนถาวร ช่องเม็กซึ่งถือเป็นช่องทางติดต่อระหว่าง อำเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี กับเมืองโพนทอง แขวงจำปาสัก
ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2482 จนกระทั่งปี พ.ศ. 2518 ได้มีการปิดจุดผ่านแดนถาวรช่องเม็ก เนื่องจากเกิดความไม่สงบ และการเปลี่ยนแปลงการปกครองในราชอาณาจักรลาว ต่อมาในปี พ.ศ. 2531 ได้เปิดเป็นจุดผ่อนปรนการค้าชายแดน และเมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2532 กระทรวงมหาดไทย ได้ประกาศเปิดจุดผ่านแดนถาวรช่องเม็กขึ้นอีกครั้ง
ส่วนทาง สปป. ลาว ได้จัดตั้งด่านสากลวังเต่า ณ บ้านวังเต่า เมืองโพนทอง แขวงจำปาสัก ขึ้นมารองรับการค้าในบริเวณดังกล่าวเช่นเดียวกัน จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2535 ได้มีพระราชกฤษฎีกาจัดตั้ง อำเภอสิรินธร โดยแยกจากอำเภอพิบูลมังสาหาร และอำเภอโขงเจียม และในปี พ.ศ. 2536 ทางจังหวัดอุบลราชธานี ได้จัดทำโครงการพัฒนาชายแดนช่องเม็กเพื่อสนองนโยบายของรัฐบาลในการเป็นประตูการค้าสู่อินโดจีนจนถึงปัจจุบัน
โดยให้เริ่มดำเนินการก่อสร้างอาคารสำนักงานศุลกากรขึ้นในปี พ.ศ. 2547 บนพื้นที่ประมาณ 70 ไร่ ใช้งบประมาณจำนวน 180 ล้านบาท ซึ่งการก่อสร้างได้ดำเนินการแล้วเสร็จเมื่อเดือนมกราคม 2555 ประกอบด้วยอาคารต่าง ๆ ดังนี้
- อาคาร A อาคารที่ทำการด่านศุลกากร
- อาคาร B อาคารที่พักเจ้าหน้าที่ศุลกากร
- อาคาร CX อาคารโรงตรวจสินค้าขาออก
- อาคาร InM อาคารด่านพรมแดนช่องเม็ก
ด่านศุลกากรช่องเม็ก จัดตั้งขึ้นโดยกฎกระทรวง กำหนดท่าหรือที่ สนามบิน ทางอนุมัติด่านพรมแดนและด่านศุลกากร (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2555 เมื่อวันที่ 17 ตุลาคม พ.ศ. 2555 ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 129 ตอนที่ 105 วันที่ 9 พฤศจิกายน 2555 ลักษณะการที่ให้กระทำ
- นำของเข้า ของทุกประเภท
- ส่งของออก ของทุกประเภท
- ส่งออกซึ่งของที่ขอคืนอากรขาเข้าหรือของที่มีทัณฑ์บน ของทุกประเภท
1. ภารกิจ และความรับผิดชอบ
- จัดเก็บรายได้ของรัฐในรูปภาษีอากร และค่าธรรมเนียม
- ปกป้องความปลอดภัยทางสังคม และทางเศรษฐกิจ
- อำนวยความสะดวก และส่งเสริมการค้า และการท่องเที่ยวชายแดน
- ส่งเสริมความสัมพันธ์ และความร่วมมือกับประเทศเพื่อนบ้าน
- สนับสนุนการพัฒนา และยกระดับมาตรฐานการค้าท้องถิ่น
2. พื้นที่ในความรับผิดชอบ
ด่านศุลกากรช่องเม็ก มีพื้นที่รับผิดชอบครอบคลุมจังหวัดอุบลราชธานี (ยกเว้นอำเภอเขมราฐ อำเภอกุดข้าวปุ้น อำเภอโพธิ์ไทร อำเภอตระการพืชผล อำเภอนาตาล อำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี) จังหวัดยโสธร และจังหวัดร้อยเอ็ด โดยมีจุดผ่านแดนถาวรและจุดผ่อนปรนอยู่ในความรับผิดชอบ ดังนี้
3. ช่องทางการค้า
ด่านศุลกากรช่องเม็ก มีพื้นที่รับผิดชอบครอบคลุมจังหวัดอุบลราชธานี (ยกเว้นอำเภอเขมราฐ อำเภอกุดข้าวปุ้น อำเภอโพธิ์ไทร อำเภอตระการพืชผล อำเภอนาตาล อำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี) จังหวัดยโสธร และจังหวัดร้อยเอ็ด โดยมีจุดผ่านแดนถาวรและจุดผ่อนปรนอยู่ในความรับผิดชอบ ดังนี้
3.1 จุดผ่านแดนถาวร
ด่านศุลกากรช่องเม็ก มีจุดผ่านแดนถาวร 1 แห่ง ได้แก่ จุดผ่านแดนถาวรช่องเม็ก ตั้งอยู่ที่ ตำบลช่องเม็ก อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี ตรงข้ามกับด่านสากลวังเต่า เมืองโพนทอง แขวงจำปาสัก สปป. ลาว เปิดทำการ ตั้งแต่เวลา 06.00 – 20.00 น. ทุกวัน การคมนาคมโดยทางรถยนต์ ด่านพรมแดนช่องเม็ก เป็นจุดนำเข้า-ส่งออก ที่สำคัญ และเป็นเส้นทางหลักของจังหวัดอุบลราชธานี กับแขวงจำปาสัก และถูกบรรจุอยู่ในยุทธศาสตร์จังหวัดอุบลราชธานี ที่ทำให้เป็นประตูทางการค้าของไทย-ลาว-เวียดนาม
3.2 จุดผ่อนปรนทางการค้า
ด่านศุลกากรช่องเม็กมีจุดผ่อนปรนทางการค้า 4 แห่ง โดยเป็นจุดผ่อนปรนทางการค้าที่มีพื้นที่ชายแดนติดกับ สปป. ลาว 3 แห่ง และเป็นพื้นที่ที่มีชายแดนติดกับกัมพูชา 1 แห่ง โดยมีรายละเอียด ดังนี้
- จุดผ่อนปรน ช่องอานม้า
- ตั้งอยู่ที่ อ. น้ำยืน จ. อุบลราชธานี
- ตรงข้ามกับเมืองจอมกระสานต์ จ.พระวิหาร ประเทศกัมพูชา
- เปิดทำการ สัปดาห์ละ 3 วันคือ อังคาร, พฤหัส และเสาร์ เวลา 8:00 – 16:00 น.
- การคมนาคม โดยทางรถยนต์
- ห่างจากด่านศุลกากรช่องเม็กประมาณ 140 กิโลเมตร
- จุดผ่อนปรนทางการค้า บ้านคันท่าเกวียน
- ตั้งอยู่ที่ ต. นาโพธิ์กลาง อ.โขงเจียม จ.อุบลราชธานี
- ตรงข้ามกับบ้านคันทุ่งไซ เมืองคงเซโดน แขวงสาละวัน สปป. ลาว
- เปิดทำการ สัปดาห์ละ 3 วัน คือ อังคาร, พฤหัส และอาทิตย์ เวลา 08:00 – 16:00 น.
- การคมนาคม โดยทางเรือ
- ห่างจากด่านศุลกากรช่องเม็ก ประมาณ 70 กิโลเมตร
- จุดผ่อนปรนทางการค้า บ้านด่านเก่า
- ตั้งอยู่ที่ ต. โขงเจียม อ. โขงเจียม จ. อุบลราชธานี
- ตรงข้ามกับเมืองชะนะสมบูรณ์ แขวงจำปาสัก สปป. ลาว
- เปิดทำการ สัปดาห์ละ 3 วัน คือ อังคาร, พฤหัส และเสารฺ์ เวลา 08:00 – 15:00 น.
- การคมนาคม โดยทางเรือ
- ห่างจากด่านศุลกากรช่องเม็ก ประมาณ 30 กิโลเมตร
- จุดผ่อนปรน ช่องตาอู
- ตั้งอยู่ที่ ต. บุณฑริก จ. อุบลราชธานี
- ตรงข้ามกับเมืองสุขุมา แขวงจำปาสัก สปป. ลาว
- เปิดทำการ สัปดาห์ละ 3 วัน คือ จันทร์, พุธ และศุกร์ เวลา 08:30 – 15:30 น.
- การคมนาคม โดยทางรถยนต์
- ห่างจากด่านศุลกากรช่องเม็ก ประมาณ 70 กิโลเมตร
ที่อยู่ติดต่อ
ด่านศุลกากรช่องเม็ก เลขที่ 586 หมู่ 13 ต.ช่องเม็ก อ.สิรินธร จ.อุบลราชธานี 34350
โทรศัพท์ : 045-476174, +66 82 881 3375
Email : 73130000@customs.go.th
Facebook : ด่านศุลกากรช่องเม็ก
แผนที่
ที่มา : ด่านศุลกากรช่องเม็ก
